«Хварэюць расейскія і беларускія афіцэры, жаўнеры, а ўслед за імі і мясцовыя жыхары»

Што адбываецца на вайсковых вучэннях у Беларусі?

Вайсковыя вучэнні «Саюзная рашучасць – 2022», якія прадаўжаюцца на тэрыторыі Беларусі, дакладна ўвойдуць у аналы беларускай гісторыі калі не ў колькасці вайскоўцаў, якія бяруць у іх удзел, то, прынамсі, па абыякавасці яго ўдзельнікаў да як саміх да сябе так, і «навакольнай рэчаіснасці», якая і з'яўляецца нашай краінай, піша «БП».

Першае, што кідаецца ў вочы, гэта сітуацыя з COVID-19, якая, паводле афіцыйнай статыстыкі, б'е ўсе сумныя рэкорды, і «Омікрон», які пачаў «пераможнае шэсце» па краіне. Усе ўжо пачалі заражаць адзін аднаго.

Хварэюць расейскія і беларускія афіцэры і жаўнеры, а ўслед за імі і мясцовыя жыхары; і так па колу. Але асабліва трывожная сітуацыя назіраецца ў Гомельскай вобласці, прычым у шпіталі трапляюць не ўсе вайскоўцы, частка з іх лечацца ў палявых лагерах, асабліва калі выпадак лёгкі.

Акрамя магчымасці захварэць, сярод мясцовых жыхароў назіраецца страх, і нават не вайны, а па-першае, акупацыі, бо колькі б ні казалі пра тое, што расейскія вайскоўцы выйдуць з краіны пасля заканчэння вучэнняў, але сумневы ў гэтым усё адно застаюцца.

Па-другое ж, карцінка на тэлевізіі пра народную любоў беларусаў да вучэнняў – гэта адно, а вось што да рэальнасці, тут крыху па-іншаму, многія ўжо баяцца адпускаць дзяўчынак-старшакласніц адных у школу. Таму што натоўпы расейскіх вайскоўцаў, адарваных ужо па некалькі месяцаў ад дома, глядзяць на ўсё і ўсіх з палаючымі вачыма, асабліва залітымі алкаголем.

Так, вайскоўцаў сапраўды вельмі шмат, шок у мясцовых жыхароў узнікае ўжо ад таго, што яны такога яшчэ ўвогуле ніколі не бачылі, тым больш усе са зброяй і, назавем так, «крыху пераўзбуджаныя» вучэннямі і магчымай неабходнасцю «стаць грудзьмі на абарону межаў», а ў такіх сітуацыях людзі сапраўды далёка не заўсёды адэкватныя.

Алею ў агонь страхаў падлівае яшчэ і той факт, што сярод удзельнікаў вучэнняў вельмі шмат асоб неславянскай знешнасці - розных этнічных народнасцяў Расеі, якія звычайна глядзяць на цябе хмурна і не ўспрымаюцца як «свае», а калі ўлічыць агульнае напружанне ў грамадстве, то такія страхі хутчэй і не марныя.

Дарэчы, самі паводзіны расейскіх вайскоўцаў таксама выклікаюць пытанні, мы паціху сталі абвыкаць да таго, што вайсковая тэхніка ездзіць па гарадох ледзь як не рэйсавыя аўтобусы і паркуецца, дзе давядзецца - поруч з крамамі і кавярнямі, прычым ніхто не зважае, напрыклад, на дарогі, якія па вясне хутчэй за ўсё давядзецца нанова ўкладваць, яно і зразумела, тут уступае ў справу прынцып «яно не маё». А вось ці будзе за што іх рамантаваць - пытанне, бо незразумела, дзе ўзяць грошы ва ўмовах, калі рубель, як і эканоміка ўвесь час знаходзіцца ў пошуках «прамацвання дна».

Асобная гісторыя - «барацьба з прыродай». Толькі бежанцы перасталі секчы на захадзе краіны лес на дровы і вось новая пошасць: паступаюць масавыя паведамленні аб тым, што для абагравання і абсталявання палявых лагераў адбываюцца новыя высечкі і па вясне, ва ўпадабаных месцах для адпачынку, цяпер суцэль можна сустрэць якое-небудзь папялішча або іншыя «сляды» вучэнняў.

Чаму? Таму што, савецкае, а потым і расейскае войска ніколі не славілася беражлівым стаўленнем да гэтага, хутчэй наадварот, там нават проста чалавечае жыццё часта наогул не мае ніякай каштоўнасці, усё трымаецца на страху перад камандаваннем, увогуле ёсць усе ўмовы для бязладдзя, якое цяпер і назіраецца.

На гэты момант ужо маецца мноства назіранняў як пасля адбою жаўнеры паціху п'янствуюць, не кажучы ўжо пра афіцэрскі склад, больш за тое, вельмі хутка наладзіліся пастаўкі алкаголю на ўсякі смак ад самагону, да чагосьці «элітнага».

Праўда, мясцовыя жыхары, якія ўключыліся ў гэтую гульню самі ж, і пакутуюць, бо зразумела ж: грошай у жаўнераў няшмат, а працэс «выпіць» - няспынны, таму тыя, хто не выстаяў перад спакусай зарабіць, неўзабаве пашкадавалі, з іх двароў пачалі знікаць рэчы.

У міліцыю ніхто не звяртаецца, бо страх, больш за тое, цяпер у многіх невялікіх населеных пунктах з надыходам цёмнага часу дня назіраецца «добраахвотная каменданцкая гадзіна», як той казаў «ад граху далей» усе імкнуцца сядзець па хатах.

Так, пакуль «нічога такога» не было, але можа менавіта таму і не здарылася.

Хаця не, пад Храпкавым у Гомельскай вобласці былі знойдзеныя змёрзлыя (не да смерці) жаўнеры азіяцкай знешнасці, якія пасля ўжывання набытага самагону, відавочна, проста заснулі за размяшчэннем воінскай часці. Пасля разглядаў, начальніка часткі замянілі, увялі паўторную праверку асабовага складу пасля адбою і наважылі не даводзіць інцыдэнт да агалоскі.

Кармленне ў расейскім войску таксама не самы яго моцны бок, ролікаў у інтэрнэце, дзе жаўнеры скардзяцца на якасць ежы, вельмі шмат і нядзіўна, што ўжо бывалі выпадкі, калі жаўнеры прасілі ў мясцовага насельніцтва «даць што-небудзь паесці» ці банальна выкрадалі хатнюю жыўнасць.

На гэтым фоне больш верыш паведамленням, у якія верыць зусім не хочацца, што «пад шумок» вучэнняў цяпер можна разжыцца зброяй, нібыта нават аўтамат «Калашнікава» рэальна набыць, трэба толькі ведаць, як і да каго падысці. А тое што гандлююць пайкамі, саляркай, абмундзіраваннем - гэта ўжо не навіна, гэта ўжо і бізнэс, у тым ліку бартэр на алкаголь і цыгарэты.

І – праўда, пры такой колькасці войскаў, тэхнікі, абсталявання, якое цяпер знаходзіцца ў Беларусі, прапажу якога-небудзь пісталета ці аўтамата, сотняў скрынь паек і некалькі тон саляркі ніхто і не заўважыць, як такое спісаць на выдаткі падчас вучэнняў, «тылавікі» выдатна ведаюць, вось у гэтым сумнявацца сапраўды не даводзіцца.

Увогуле настроі цяпер у Беларусі прыблізна такія: усе чакаюць заканчэння гэтых вучэнняў, якія больш падобныя на мангола-татарскае нашэсце. І ў кожным выпадку можна сказаць адно: такога ў нашай краіне яшчэ дакладна не было, і лепей бы і не адбывалася.