The Telegraph: Дыктатараў нельга залагодзіць

Слабасць ЗША ў пытанні Украіны справакуе Кітай.

Дыктатараў нельга залагодзіць. Захад не павінен паўтараць памылак мінулага, мяркуе чалец парламента Вялікай Брытаніі сэр Іэн Сміт. Калі Дональд Трамп уступіць на пасаду прэзідэнта ЗША, яго галоўнай задачай стане ўрэгуляванне пытання аб тым, як супрацьстаяць новаму альянсу таталітарных рэжымаў, піша ён для The Telegraph (пераклад - сайт Charter97.org).

- Гэты альянс аб'ядноўвае Кітай, Паўночную Карэю, Расею, Іран, М'янму і іншыя краіны, якіх становіцца ўсё больш. Кітай складае аснову гэтага саюза, які стаў найвялікшай пагрозай для вольнага міру з часоў халоднай вайны.

Кітай - гэта дыктатура: генацыд уйгураў у Сіньцзяне, прымусовая праца і рэпрэсіі рэлігійных меншасцяў і прыхільнікаў дэмакратыі. Цяпер Кітай актыўна ўзмацняе свае ўзброеныя сілы і вайскова-марскі флот, імкнучыся скласці канкурэнцыю ЗША. Кітай заявіў аб сваіх правах на спрэчныя стратэгічна важныя раёны Паўднёва-Кітайскага мора. Адной з найбольш небяспечных з'яўляецца пагроза кітайскага ўварвання на Тайвань.

Цікавы аспект жорсткіх дыктатараў палягае ў тым, што яны звычайна адкрыта заяўляюць пра свае амбіцыі, як гэта было ў 1930-х гадах.

- Лідары на Захадзе не паверылі Гітлеру, і дзясяткі мільёнаў загінулі. Пуцін ясна даў зразумець свае намеры па пашырэнні Расеі, уключаючы Украіну, што было прадэманстравана анэксіяй Крыма. Сі Цзіньпін не ўтойвае сваіх планаў ператварыць Кітай у дамінантную сусветную звышдзяржаву ў вайсковых і эканамічных дачыненнях. Ён мяркуе, што дэмакратыя і правы чалавека - гэта адхіленне ад нормы, у той час як яго аўтакратыя з'яўляецца гістарычным стандартам.

Ён парушыў кітайска-брытанскую дамову па Ганконгу і захапіў Паўднёва-Кітайскае мора. Захад гэта не абурыла, а зараз ён плануе анэксаваць Тайвань.

Аднак, Кітай не дзейнічае ў адзіночку, мяркуе Іэн Сміт:

- Кітай па-ранейшаму вельмі блізкі партнёр рэжыму Пуціна ў Расеі. Абодва сталі сведкамі хаатычнага вываду заходніх войскаў з Афганістана, яны прыйдуць да таго ж вываду: Захад пазбаўлены лідарства і настойлівасці для захавання курсу. Менавіта гэтае фіяска падштурхнула Пуціна да ўварвання ва Украіну. Сотні тысяч людзей загінулі ці былі параненыя ў жорсткай вайне, дзе панавалі расейскі калючы дрот, міны і беспілотнікі. Нават зараз украінскія мужчыны і жанчыны змагаюцца за кожны сантыметр сваёй зямлі і плацяць за гэта жыццём.

Жорсткая рэальнасць палягае ў тым, што большасць еўрапейскіх краін праігнаравалі сігналы і аслабілі сваю абароназдольнасць, накіраваўшы сродкі на тое, што яны ўважалі за ўнутраныя прыярытэты. Хоць Вялікая Брытанія першай надала падтрымку Украіне, занадта шмат краін Заходняй Еўропы марудзілі, будучы залежнымі ад Расеі ў энэргетычнай сферы, піша Іэн Сміт:

- У снежні 2023 года я наведаў Вашынгтон з невялікай дэлегацыяй дэпутатаў ад Кансерватыўнай партыі, каб абмеркаваць пытанне аб фінансаванні Украіны, якое ў той момант было пад пытаннем у Кангрэсе. Гэта было неўзабаве пасля разні 7 кастрычніка (уварванне ХАМАС у Ізраіль - заўв. рэд). Відавочна, што кангрэсмэны, з якімі мы сустракаліся, падкрэслілі, што іх галоўным прыярытэтам з'яўляецца падтрымка перамогі ЦАХАЛа і перамога над тэрарыстычнай групоўкай. Іх двума прыярытэтамі былі Ізраіль і Тайвань. Я адказаў, што гэтыя тры пытанні нельга падзяліць. Напад на Ізраіль дапамог як Расеі, так і Кітаю, адцягваючы ўвагу Амерыкі ад Украіны і Тайваня.

Узніклая ў выніку затрымка з зацвярджэннем жыццёва важных вайсковых паставак дорага абышлася Украіне. Тэрыторыі былі страчаныя. Дыктатары палічылі, што інтарэсы Ізраіля будуць больш прыярытэтнымі для ЗША, чым патрэбы Кіева, што дало Расеі час і пакінула Украіну ў ізаляцыі ў ключавы момант, піша брытанскі палітык:

— Планы Трампа па дасягненні нейкай мірнай дамовы паміж Пуціным і прэзідэнтам Зяленскім на першы погляд пахвальныя. Аднак, Рональд Рэйган і Маргарэт Тэтчэр засвоілі ўрок Другой сусветнай вайны. Несправядлівы свет не можа быць даўгавечным. Успомніце, як Францыя і Вялікая Брытанія саступілі Гітлеру Судзеты (памежны рэгіён Чэхіі - заўв. рэд.) у спробе яго ўлагодзіць, а ўжо праз год Гітлер уварваўся ў астатнюю частку краіны.

Я неаднаразова бываў ва Украіне і на свае вочы бачыў дзіўную адвагу ўкраінскага народа. Мы на Захадзе павінны ўспрымаць іх барацьбу як нашу ўласную. Украіна заслугоўвае большага, чым кароткатэрміновае ўрэгуляванне. Такая пастанова стане ўзнагародай для Пуціна за ягоную жорсткасць.

Я спадзяюся, што прэзідэнт Трамп усведамляе, што цяперашнія праблемы Украіны сталі вынікам слабага кіраўніцтва на Захадзе і палітыкі прымірэння Расеі і Кітая. Калі Украіна будзе змушаная прызнаць, што Расея атрымлівае больш за 20% яе тэрыторыі ў рамках такой дамовы, то, як у 1938 годзе, Пуцін вернецца па астатняе.

І з улікам таго, што Кітай назірае за развіццём падзей, наша слабасць будзе азначаць, што Тайвань наступны. Я малюся, каб мы не паўтарылі памылак мінулага.

Вы можаце падтрымаць сайт Charter97.org наступным чынам:

РАЗЛІКОВЫ МУЛЬТЫВАЛЮТНЫ РАХУНАК ДЛЯ АХВЯРАВАННЯЎ:

Назва банка: Bank Millennium S.A.
Адрас: ul. Stanislawa Zaryna, 2A, 02-593, Warszawa
IBAN: PL97116022020000000216711123
SWIFT: BIGBPLPW
Імя ўладальніка рахунку: Fundacja “KARTA ‘97”
рызначэнне аплаты: Darowizna na cele statutowe

Звязацца з намі можна праз адрас [email protected]