FT: Еўропа можа нанесці «нафтавы ўдар» па Расеі
2- 28.02.2025, 16:23
- 5,736

І ЗША для гэтага не патрэбны.
Існуюць легальныя спосабы канфіскацыі расейскіх актываў і ўзмацнення жорсткасці санкцый.
За 25 гадоў Вашынгтон выбудаваў магутную сістэму санкцый. Аднак прэзідэнт ЗША Дональд Трамп ужо разглядае перспектывы больш цеснага эканамічнага супрацоўніцтва з Расеяй. Змена санкцыйнай палітыкі Вашынгтона - толькі пытанне часу, піша журналіст Financial Times Марцін Сандбу (пераклад - сайт Charter97.org).
«Санкцыйная кааліцыя супраць Расеі, якая цісне на Маскву для спынення баявых дзеянняў ва Украіне, выявілася надзвычай эфектыўнай дзякуючы лідарам па абодва бакі Атлантыкі. Аднак ключавую ролю ў гэтым працэсе адыгралі Злучаныя Штаты», - заявіў дырэктар Нацыянальнай эканамічнай рады ЗША Лаэль Брэйнард. Узнікае пытанне: што здарыцца, калі ЗША выйдуць з гульні?
Ёсць тры тыпы інструментаў эканамічнай вайны, якую Захад распачаў супраць Расеі.
Першы - гэта інструменты, якія абмяжоўваюць экспартныя даходы Расеі, такія як цэнавыя абмежаванні на пастаўкі нафты, якія абслугоўваюцца заходнімі суднаходнымі і страхавымі кампаніямі, або эмбарга на продаж пэўных тавараў. Другі - гэта інструменты, якія абмяжоўваюць расейскі імпарт, арыентаваныя на тавары вайсковага прызначэння і падвойнага прызначэння.
І, нарэшце, трэці - гэта фінансавыя санкцыі, абмежаванні на выкарыстанне заходніх банкаўскіх паслуг для пераводу грошай, якія могуць стрымліваць гандаль у кожным кірунку нават без наўпроставых гандлёвых санкцый. Напрыклад, неабходнасць кантролю за рухам капіталу ў Расеі была выкліканая стратай Масквой доступу да сваіх канвертоўных валютных рэзерваў. Каб зразумець, што адбудзецца, калі ЗША ў аднабаковым парадку знімуць санкцыі з Расеі, разгледзім па чарзе кожны з гэтых інструментаў. Ці могуць ЕЗ і Вялікая Брытанія разам з астатнімі заходнімі партнёрамі захаваць эфектыўныя санкцыі?
Так, з гледзішча права санкцыі можна захаваць, але гэта не гарантуе дасягнення жаданага эфекту.
«Мяне вельмі непакоіць магчымая змена пазіцыі адміністрацыі аб неабходнасці захавання санкцый, пакуль мір не будзе трывала адноўлены. Гэта створыць складанасці для еўрапейскіх партнёраў, але я чакаю, што яны працягнуць імкнуцца да захавання санкцыйнага рэжыму», - сказаў Брэйнард.
Абмежаванне доступу Расеі да імпарту стратэгічных тавараў не будзе мець вялікага значэння без ЗША. Практычна для ўсякага тавару, продаж якога забараняе якая-небудзь краіна, знойдзецца адэкватная ці лепшая замена ў ЗША. Акрамя таго, тавары можна перавозіць праз ЗША. Цяпер таксама існуе абыходны шлях праз суседзяў Расеі - Турцыю, Кітай і дзяржавы Цэнтральнай Азіі. Гэтыя шляхі абыходу магчыма закрыць, калі ўлады поўныя рашучасці належным чынам забяспечваць выкананне сваіх санкцый. Але паспрабуйце спыніць гандаль з ЗША. Гэта немагчыма, калі ЗША не будуць супрацоўнічаць.
Забарона на расейскія прыродныя рэсурсы – зусім іншая справа. Расея гістарычна пастаўляла газ і нафту ў Еўропу, і калі ЕЗ канчаткова закрые рынак, гэта сур'ёзна ўдарыць па экспарце, нават без удзелу ЗША. Абмежаванне коштаў нафты, устаноўленае Еўропай і Вялікай Брытаніяй, значна ўскладніла расейскі экспарт, бо ЕЗ і Вялікая Брытанія дамінуюць у гэтых паслугах ва ўсім свеце. Гэтыя санкцыі выявіліся больш эфектыўнымі, чым поўная забарона ЗША на імпарт расейскай нафты. ЗША таксама дапамаглі прадухіліць абыход санкцый, якія нацэліліся на «ценявыя» судны, а Еўропа падтрымала гэтыя намаганні. Еўрапейцы могуць не толькі ў аднабаковым парадку абмежаваць даходы Расеі ад экспарту сыравінных тавараў, але нават узмацніць жорсткасць санкцыі. Еўропа здольная знізіць столь коштаў нафты, пашырыць спісы санкцыйных рэсурсаў і ўзмацніць кантроль за іх захаваннем, увесці другасныя санкцыі і пераслед парушальнікаў і «ценявы флот».