«Добра ўмеюць шукаць там, дзе нічога няма»

Эканаміст патлумачыў, што стаіць за рэйдамі МАРГ па гандлёвых сетках Беларусі.

Масавыя праверкі МАРГ у найбуйнейшых гандлёвых сетках Беларусі выявілі парушэнні ў большасці крамаў. Ці сапраўды крамы так часта парушаюць правілы ці гэта ціск на рытэйл ва ўмовах жорсткага рэгулявання, «Зеркалу» патлумачыў акадэмічны дырэктар BEROC Леў Львоўскі.

Што паказалі праверкі чыноўнікаў

Міністэрства антыманапольнага рэгулявання і гандлю (МАРГ) у лютым праверыла крамы гандлёвых сетак «Святлафор», «Капеечка», «Дабраном», «Суседзі» і «Хіт!» у розных гарадах Беларусі і выявіла масавыя парушэнні.

У 96% правераных крамаў «Капеечка» і 86% крамаў «Суседзі» знайшлі парушэнні, у тым ліку продаж пратэрмінаваных тавараў, неадпаведнасць асартыментных пералікаў і праблемы з цэтлікамі. У сетцы «Хіт!» парушэнні былі, як заяўляецца, у кожным гандлёвым пункце, а ў палове з іх прадавалі пратэрміноўку.

«Гэта нарастанне напругі ў галіне»

Эканаміст Леў Львоўскі мяркуе, што цалкам чакана, што кантралёры знайшлі парушэнні:

– Як вядома, дрэнны той інспектар МАРГ, які не можа знайсці парушэнні, – кажа аналітык і дадае: – У нас дзейнічае столькі розных правілаў, абмежаванняў і законаў, якім павінен прытрымлівацца гандаль, што заўсёды што-небудзь ды парушаць. Недзе будзе, напрыклад, прадаўшчыца без фартуха ці сыр рэжуць, не надзеўшы шапачку, а недзе кошт каўбасы паднялі на дзве капейкі.

Рэйд менавіта па буйных гандлёвых сетках аналітык таксама ўважае за чаканы – менавіта там прадаецца большая частка тавараў народнага спажывання.

– Думаю, гэтыя рэйды больш звязаныя з запалохваннем, – прадаўжае аналітык. – Рытэйл – гэта адзін з сектараў, які больш за ўсё пакутуе ад сістэмы кантролю коштаў. Мы гэта бачым, пачынаючы ад таго, што сярод кампаній, якія праходзяць працэдуру банкруцтва, самая вялікая колькасць з гэтай галіны. Самыя вялікія праблемы з прыбыткам таксама ў іх (калі гаварыць пра прыватны сектар). Адпаведна гандлю рэальна становіцца ўсё больш складана выжываць. Мы бачым, што некаторыя буйныя гульцы сыходзяць.

Улады яшчэ напрыканцы мінулага года заяўлялі, што рыхтуюць змены ў сістэме рэгулявання коштаў. Сярод прапановаў, сярод іншага, былі тыя, што прадугледжваюць некаторае паслабленне адміністрацыйнага ціску, каб крыху аблегчыць становішча гандлёвых кампаній. Аднак Лукашэнка забараніў змякчаць рэгуляванне, у выніку чаго інфляцыя летась была б не 5,2%, як зафіксавана на паперы, а 6%. Тым часам абяцаныя паслабленні ў рэгуляванні коштаў да гэтага часу не ўведзеныя. Як стала вядома пасля нарады ўраду 28 лютага, новы варыянт кіравання інфляцыяй павінны падрыхтаваць да 1 красавіка.

– Ва ўрадзе прасоўвалі змякчэнне [коштавага рэгулявання] і паказвалі на праблемы, якія праз яго ўзнікаюць. Але мы бачым з рыторыкі Лукашэнкі, што ён мяркуе па-іншаму, – кажа Леў Львоўскі. – У выніку [мы маем] гэтыя праверкі. Гэта нарастанне напругі ў галіне.

Аналітык не выключае, што гандаль, спрабуючы выжыць у складаных умовах, можа «зрэзаць куты», гэта значыць у нейкай ступені абыходзіць абмежаванні.

– Калі ў гандлі рэальна спрабавалі зрэзаць куты, то, хутчэй за ўсё, мы ўбачым крымінальныя справы. Калі не ўбачым іх, то гэта проста значыць, што МАРГ добра ўмее шукаць там, дзе нічога няма. Так ён паказвае, што ўсё пад кантролем, нават буйныя сеткі.

Вы можаце падтрымаць сайт Charter97.org наступным чынам:

РАЗЛІКОВЫ МУЛЬТЫВАЛЮТНЫ РАХУНАК ДЛЯ АХВЯРАВАННЯЎ:

Назва банка: Bank Millennium S.A.
Адрас: ul. Stanislawa Zaryna, 2A, 02-593, Warszawa
IBAN: PL97116022020000000216711123
SWIFT: BIGBPLPW
Імя ўладальніка рахунку: Fundacja “KARTA ‘97”
рызначэнне аплаты: Darowizna na cele statutowe

Звязацца з намі можна праз адрас [email protected]