Роспач і прагнасць

Навошта Менску ўжываныя самалёты з Гамбіі.

Ёсць галіны, загадзя непрыдатныя для экспэрыментаў, крэатыўных ідэй "ад зямлі" і ўсякай іншай самадзейнасці. Яны працуюць сумна, занудна, паводле рэгламентаў, пад кіраўніцтвам і іншым дарослым гайдлайнам. Галіны гэтыя патэнцыйна небяспечныя і разбуральныя. Накшталт авіяцыі і атамнай энэргетыкі. Беларусь, загнаная ў кут санкцыямі, ціскам і нявызначанасцю, здаецца, гатова рызыкаваць. А інакш навошта б купляць у Гамбіі дужа старыя самалёты, для якіх - ні афіцыйнага абслугоўвання, ні афіцыйна падрыхтаваных уласных пілотаў, піша выданне planbmedia.io.

Прывітанне з Гамбіі

Учорашняе паведамленне Reuters аб тым, што «Белавія» купляе тры самалёты Airbus, якія раней належалі гамбійскай авіякампаніі Magic Air.

З інфармацыі інфармагенцтва, гэта шырокафюзеляжныя Airbus A330 ёмістасцю блізу 250 пасажыраў кожны. У Менску яны са жніўня 2024 года. «Дзяржаўная авіякампанія Belavia знаходзіцца ў працэсе падпісання кантракта на куплю самалётаў, якія прыбылі ў вельмі дрэнным тэхнічным стане, і плануе пачаць лётаць на іх гэтым вясной-летам», – піша Reuters са спасылкай на крыніц.

Дрэнны стан, убогі інтэр'ер, адсутнасць доступу да арыгінальных запчастак і абслугоўвання з-за санкцый, уведзеных за пасаджаны ў Менску борт Ryanair з Пратасевічам і пазней, за вайну, - адна частка праблемы. Іншая ў тым, што ў парку «Белавія» раней ніколі не было Airbus. «Боінгі» былі, новенькія бразільскія «Эмбраеры», канадскія CRJ … А вось «Аэробусаў» – не было.

Так што хто будзе лётаць на Airbus таксама пытанне. Ці перавучвалі пілотаў, што няпроста ва ўмовах санкцый. Або барты бралі разам з экіпажам (калі гэта магчыма: у Расеі яшчэ толькі плануюць прыняць закон аб магчымасці браць самалёты ў «мокры лізінг» - разам з экіпажам). А можа, Менск разлічвае завабіць расейскіх пілотаў, якім з-за санкцыяў стала няма на чым лётаць…

Кампанія Airbus пацвердзіла Reuters, што строга выконвае ўсе законы і ўведзеныя санкцыі, і што не існуе законнага спосабу экспарту самалётаў, дэталяў, дакументацыі ці паслуг у краіну, на якую накладзенае эмбарга. Аднак няма спосабу кантраляваць гандаль ужыванымі самалётамі ці неарыгінальнымі дэталямі, дакументацыяй і паслугамі.

Кульгавы дапаможа сляпому?

Цікава і тое, навошта Беларусі далёкамагістральныя самалёты. У Расеі такія «Аэробусы» лётаюць, да прыкладу, з Масквы на Далёкі Усход, у Сярэднюю Азію, Кітай, Японію. Беларусі, на першы погляд, вазіць столькі людзей проста няма куды.

Экспэрты выказалі здагадку, піша Reuters, што «Белавія» можа паспрабаваць працягнуць руку дапамогі Маскве. «У кастрычніку міністэрства транспарту Расеі заявіла, што вывучае магчымасць дазволіць авіякампаніям з іншых краін выконваць унутраныя рэйсы паміж расейскімі аэрапортамі. Санкцыі ЕЗ, апублікаваныя ў лютым, накіраваныя супраць гэтай практыкі». Але Менску санкцыі не страшныя — Менск сам пад санкцыямі.

Так што мары пра «саюзны Airbus», маштабны беларуска-расейскі праект, такі, як Airbus у Еўразвязе, не спраўджваюцца, можна праявіць кемлівасць.

Не хутка казка кажацца

Праграмы для стварэння самалётаў «Сухі Cуперджэт» і МС-21, у якіх удзельнічае і Беларусь, рэалізуюцца, але значна павольней, чым планавалася першапачаткова. Тэрміны паставак пакуль ссунутыя на 2026 год, але гэта не дакладна.

Тым больш не развязаная праблема, пра якую ўжо пісалі: кошты імпартазамешчаных лайнераў залімітавыя. Кошт новага расейскага МС-21 з пастаўкай у 2028-2030 гадах ацэньвалася на 50-54 млн даляраў. І гэта даражэй, чым аналагі ад Airbus і Boeing. Хаця ў кошце ўлічаны субсідыі з Фонду нацыянальнага дабрабыту. Некаторыя экспэрты казалі, што Расея пабудавала ці не самы дарагі самалёт у гэтым класе.

А тут - хутка і нядорага можна падзарабіць. Не чакаць жа, пакуль свой самалёт пабудуецца ці Трамп санкцыі здыме. А рэгламенты ўсякія - гэта на захадзе прыдумалі. Мы самі сабе ўсё, што трэба, рэгламентуем. І паглядзім, што атрымаецца. А раптам абміне.

Вы можаце падтрымаць сайт Charter97.org наступным чынам:

РАЗЛІКОВЫ МУЛЬТЫВАЛЮТНЫ РАХУНАК ДЛЯ АХВЯРАВАННЯЎ:

Назва банка: Bank Millennium S.A.
Адрас: ul. Stanislawa Zaryna, 2A, 02-593, Warszawa
IBAN: PL97116022020000000216711123
SWIFT: BIGBPLPW
Імя ўладальніка рахунку: Fundacja “KARTA ‘97”
рызначэнне аплаты: Darowizna na cele statutowe

Звязацца з намі можна праз адрас charter97@gmail.com