«Давайце ўсе будуць збіраць ягады і шышкі ў лесе і прадаваць кітайцам»

Блогер Андрэй Павук задаў чыноўнікам нязручныя пытанні аб «дармаедах».

Відэаблогер Андрэй Павук датэлефанаваўся да рэгіянальных камітэтаў працы, занятасці і сацабароны, каб даведацца, чаму ўлады ўважаюць канстытуцыйнае права грамадзян на працу абавязкам. У пошуках адказу на пытанне чыноўніцы і чыноўнікі пераходзілі на асобы, падвышалі голас і філасофствавалі. Відэа з гутаркамі апублікаваў «Белсат».

«Давайце мы будзем усе не працаваць. Вы ўяўляеце, што будзе?

Першая намесніца Камітэта працы, занятасці і сацабароны Берасцейскага аблвыканкама Алена Фядэнка расказала, што Міністэрства працы і сацыяльнай абароны адказвае за нейкія «правы пенсійнага забеспячэння, правы аб сацыяльных гарантыях, аб мінімальных сацыяльных гарантыях, аб мінімальным заробку». Калі блогер сказаў чыноўніцы, што, згодна з Канстытуцыяй, мае права не працаваць, тая адказала: «Такога няма права - не працаваць».

Артыкул 41 Канстытуцыі гарантуе грамадзянам Рэспублікі Беларусь права на працу як найбольш годны спосаб самасцвярджэння чалавека і надзяляе дзяржаву абавязкам ствараць умовы для поўнай занятасці насельніцтва. Беспрацоўным грамадзянам Канстытуцыя гарантуе навучанне новым спецыяльнасцям і дапамогу ў беспрацоўі. Пры гэтым Канстытуцыя ніяк не абмяжоўвае чалавека ў выбары, працаваць яму ці не працаваць.

Абгрунтаваць сваю супярэчлівую галоўнаму закону краіны пазіцыю Алена Фядэнка надумала з дапамогай вялізных разваг аб тым, што здарылася б з краінай, калі б усе ў ёй былі «бамжамі».

- Такога наогул права няма (права не працаваць - Заўвага. рэдакцыі). Ёсць права працаваць, - сказала Фядэнка.

- Ёсць права працаваць, гэта значыць, я хачу - працую, хачу - не працую. Так? - Спытаў Павук.

- Так.

- Значыць, я хачу не працаваць.

- Дык я вам яшчэ раз кажу: я таксама хачу не працаваць. І ўсе хочуць не працаваць. <…> Давайце мы будзем усе не працаваць. Вы ведаеце, што будзе?

- Гэта не мае праблемы.

- А хто тады будзе вучыць вашых дзяцей, хто будзе вас лячыць?

- Я ў платную школу аддам дзіця.

- А хто будзе плаціць школе? Настаўніца ў школе таксама не захоча працаваць.

- Я ёй ягадамі заплачу, мы дамовімся. <…>

- Давайце ўсе будуць збіраць ягады і шышкі ў лесе і прадаваць кітайцам, як вы кажаце.

- Давайце.

- І што тады будзе? Дзе будзе наша медыцына, дзе будзе нашая адукацыя, дзе гэта ўсё будзе? - Абурылася Фядэнка.

Супрацоўніца службы арганізацыйна-аналітычнай працы Камітэта працы, занятасці і сацабароны Менгарвыканкама Людміла Валадоўская спачатку не змагла адказаць на пытанне, ці азначае права на працу абавязак працаваць. А потым пачала шукаць адказ у інтэрнэце і знайшла там сцвярджэнне, што права на працу з'яўляецца адным з першарадных эканамічных правоў. Нарэшце чыноўніца дазволіла Андрэю Павуку не працаваць:

- Ну, вы не хочаце - калі ласка, не працуйце.

- Можна?

- Я вам не магу даць вось такі дазвол, гэта не да мяне пытанне, я не даю людзям дазвол, што яны могуць працаваць. Гэта ваша права - права хацець працаваць, хацець не працаваць. Ваш выбар.

- Але чаму мне трэба плаціць за камунальныя падвышанымі тарыфамі тады?

- Таму што...(вельмі доўгі ўздых) Набярыце, калі ласка, управу занятасці.

«Чаму супярэчаць? Калі ласка, можаце не працаваць. Калі ў вас дастаткова сродкаў»

Намесніца начальніка ўправы Камітэта працы, занятасці і сацабароны Гарадзенскага аблвыканкама Вікторыя Гарачава ведае, што ў адпаведнасці з Канстытуцыяй беларусы маюць права на працу, а не абавязак. Пры гэтым яна мяркуе, што калі грамадзянін адмаўляецца ад «садзейнічання па працаўладкаванні», ён «можа аплачваць камунальныя паслугі эканамічна абгрунтаванымі тарыфамі» і надалей быць незанятым. На ўдакладненне блогера аб тым, адкуль беспрацоўны чалавек павінен браць грошы на аплату камунальных паслуг больш высокімі тарыфамі чыноўніца адказала, што ёй «незразумелы пасыл быць незанятым» і незразумела, за якія сродкі існуе непрацуючы чалавек.

- Я бамжую наогул. Але чаму я павінен плаціць па стоадсоткавых нібыта тарыфах? Я ж жабрак, - спытаў Андрэй Павук.

- У нас ёсць нарматыўныя дакументы, зацверджаныя ўрадам, - адказала чыноўніца.

- Дык яны ж супярэчаць Канстытуцыі.

- Чаму супярэчаць? Калі ласка, можаце не працаваць. Калі ў вас дастаткова сродкаў, аплачвайце эканамічна абгрунтаванымі тарыфамі.

- Не, недастаткова. Вось менавіта што недастаткова. Чаму я, жабрак, павінен аплачваць (больш высокімі тарыфамі – Заўв. Рэдакцыі)?

- Працуйце тады.

Пасля гэтага Андрэй Павук нагадаў чыноўніцы, што яна сама назвала працу не абавязкам, а правам. Тая адказала:

- Ну дык ніхто вас і не прымушае працаваць. Аплачвайце камунальныя паслугі эканамічна абгрунтаванымі тарыфамі.

Калі Андрэй Павук сказаў, што не хоча фінансаваць з дапамогай адлічэнняў са сваіх даходаў дыктатуру, Вікторыя Гарачава палічыла гэта абразлівым выказваннямі на адрас урада. Але разгубілася, калі блогер нагадаў ёй пра акцыю «Дыктат? Ура!», арганізаваную дзяржаўнымі прапагандыстамі, і пра тое, што прэс-сакратарка Лукашэнкі Наталля Эйсмант ужо пяць гадоў уважае дыктатуру «брэндам» Беларусі з «пазітыўным адценнем». Пасля гэтага чыноўніца спыніла гутарку.

«Я не буду вам адказваць аб вашых правах»

Начальніца аддзела прававой і кадравай працы Камітэта працы, занятасці і сацабароны Віцебскага аблвыканкама Алена Беспальчанка ўдакладніла ў блогера, ці сапраўды ён хоча не працаваць.

- Так. І ў мяне гэта атрымліваецца выдатна, - адказаў Андрэй Павук.

- Ну, я радая за вас, калі вы так можаце існаваць – без працы.

- Але так нельга, за гэта караюць - удакладніў блогер.

- Нельга - і нельга, - адказала чыноўніца, - у турму вас не садзяць за гэта.

- Хочуць і пасадзіць нават. Там жа Лукашэнка ўжо раз'юшыўся.

- Вы ведаеце, вы зараз адрываеце мой час. Размаўляць на нейкія вольныя тэмы я не мае намеру - адказала начальніца аддзела прававой і кадравай працы. - Я не буду вам адказваць пра вашы правы.

Лукашэнка заяўляў, што ў краіне не павінна быць «дармаедаў». Тым часам людзей памылкова адносяць да «ўтрыманцаў»

Калі Андрэй Павук яшчэ раз папрасіў растлумачыць працоўныя правы грамадзян, чыноўніца падвысіла тон і заявіла:

- Размаўляць я з вамі не мае намеру, у нейкія дэбаты ўступаць. <…> Што вы ад мяне хочаце? Хочаце - не працуйце, хочаце - працуйце.

«Ну дык, а калі вы не працуеце…»

Ігар Шпанькоў, начальнік управы працоўных дачыненняў і заробку Камітэта працы, занятасці і сацабароны Гомельскага аблвыканкама, разумее, як працуе эканамічны прымус з дапамогай завышаных камунальных тарыфаў для «дармаедаў». На пытанне Павука аб тым, ці абавязаныя беларусы працаваць, адказаў:

- Прымусіць вас, вядома, на сёння ніхто не можа.

- Але чаму не можа? Могуць. Вунь, мне трэба плаціць, як «дармаеду», стоадсоткавыя камунальныя.

- Ну так. Ну дык, а калі вы не працуеце…

- А калі я жабрак, чым я буду плаціць?

- Дык трэба на працу ўладкоўвацца тады.

Начальнік управы занятасці насельніцтва Камітэта працы, занятасці і сацабароны Гомельскага аблвыканкама Ігар Міхалькоў без усялякіх сумневаў адказаў блогеру:

- Ну, у нас свабодная краіна, кожны выбірае, як ён хоча жыць. Хоча - працуе, хоча - не працуе.

- Але нядаўна Кубракоў, міністр МУС, заявіў, што будзе адлоўліваць «дармаедаў» вось гэтых непрацуючых, такіх, як я. Прымушаць да працы.

- Ну дык вы задавайце пытанне міністру ўнутраных спраў.

Вы можаце падтрымаць сайт Charter97.org наступным чынам:

РАЗЛІКОВЫ МУЛЬТЫВАЛЮТНЫ РАХУНАК ДЛЯ АХВЯРАВАННЯЎ:

Назва банка: Bank Millennium S.A.
Адрас: ul. Stanislawa Zaryna, 2A, 02-593, Warszawa
IBAN: PL97116022020000000216711123
SWIFT: BIGBPLPW
Імя ўладальніка рахунку: Fundacja “KARTA ‘97”
рызначэнне аплаты: Darowizna na cele statutowe

Звязацца з намі можна праз адрас [email protected]